काठमाडौँ । भारतले जनवरी २०२२ देखि भारतमा केही परिवर्तन गर्न लागेको छ । यो परिवर्तनबाट सर्वसाधारणदेखि व्यापारीसम्म प्रभावित हुनेछन् । जनवरी १, २०२२ देखि धेरै चीजहरूमा जीएसटी कर बढ्दै छ । लुगा , जुत्ता र चप्पल किन्न महँगो, क्याब बुकिङ र अनलाइन खानाका लागि बढी खर्च गर्नुपर्नेछ ।
कपडा र जुत्ता खरिद महँगो हुने
जनवरी १ देखि कपडा र जुत्तामा १२५ जीएसटी लगाइनेछ । भारत सरकारले कपडा, रेडिमेड र जुत्तामा ७ प्रतिशत जीएसटी बढाएको छ । जनवरी १ देखि रेडिमेड गार्मेन्टमा जीएसटी दर ५५ देखि १२५ सम्म बढ्नेछ। यसले तयारी पोशाकको मूल्य बढाउँछ । यस्तो अवस्थामा नयाँ वर्षदेखि तयार पोशाक किन्न ग्राहकले बढी पैसा तिर्नुपर्ने भएको छ ।
अटो रिक्सा वा क्याब पनि महँगिने
त्यस्तै अनलाइन मोड मार्फत अटो रिक्सा वा क्याब बुकिङमा ५ प्रतिशत जीएसटी कर लगाइनेछ। अर्थात् ओला, उबर जस्ता एपमा आधारित क्याब सेवा प्रदायक प्लेटफर्मबाट अटो रिक्सा बुकिङ गर्नु अब महँगो हुने भएको छ । तर, अफलाइन मोडबाट अटो रिक्साको भाडामा कुनै परिवर्तन हुने छैन । यसलाई कर बाहिर राखिएको छ।
अनलाइन खाना पनि महँगो
जोमैटो और स्विगी जस्ता खाद्य डेलिभरी एपहरूले पनि नयाँ वर्षदेखि ५५ जीएसटी लगाउनेछन्। तर, सरकारले यो कर ग्राहकबाट नभई एप कम्पनीबाट लिने स्पष्ट भइसकेकाले यसले प्रयोगकर्तालाई खासै फरक पार्ने छैन । तर, सरकारले कुनै कम्पनीमा कर लगाएमा एप कम्पनीले ग्राहकबाट कुनै न कुनै रूपमा असुल्ने गरेको देखिन्छ । यस्तो अवस्थामा नयाँ वर्षमा अनलाइन खाना अर्डर गर्नु महँगो हुन सक्छ।
कर छली रोक्नको लागि चालिएको कदम
नयाँ वर्षमा कर छली रोक्न थप केही कदम चालिनेछ । यसमा जीएसटी फिर्ता लिनको लागि आधार प्रमाणिकरण अनिवार्य बनाउने, कर तिरेका व्यवसायहरूको लागि जीएसटीआर–१ फाइल गर्ने सुविधा बन्द गन जस्ता सुधारात्मक कदम चालिने आदि समावेश छ।
